آشنایی با پارچه مخمل

مخمل یا velet (که در واقع نام روشی است که مخمل را با آن تولید می‌کنند)، پارچه‌ای سه بعدی است که علاوه بر تار و پود نیز، دارای پرز‌های کوتاه اما فشرده است. این پارچه که قدمتش به 2000 سال قبل میلاد بازمی‌گردد، از گذشته به‌عنوان پارچه‌ای لوکس شناخته می‌شود. آیا قصد دوخت و استفاده این پارچه گران‌بها را دارید؟ پس باید بدانید که روش دوخت پارچه مخمل و حتی شیوه تولید آن نیز، با دیگر پارچه‌ها متفاوت است. در این مقاله نکاتی را در این مورد به شما آموزش خواهیم داد که هر خیاط خبره‌ای باید آن‌ها را بداند.

انواع پارچه مخمل

برای دوخت پارچه مخمل، در ابتدا لازم است کمی درمورد آن بیاموزید. مخمل درگذشته به طور معمول از ابریشم بافته می‌شد و تنها مورد استفاده ثروتمندان و اشراف بود. امروزه مخمل با وجود ترکیب الیافی مانند ریون، کتان، پلی‌استر و… مقرون به صرفه‌‌ و ارزان است‌. ترکیبات و جنس مخمل، روی کیفیت آن تاثیر می‌گذارند. برای مثال مخمل با الیاف مصنوعی عمق رنگ، درخشندگی و زیبایی مخمل ابریشم را ندارد. با این حال مخمل‌های تولید شده با الیاف مصنوعی، برای لباس‌های ارزان‌تر کاربرد دارند و دوامشان بیشتر است. مخمل را می‌توان با دو روش بافت روی سیم و بافت دو لایه تولید کرد. این پارچه به دلیل داشتن حالت برجسته، امکان ایجاد انواع مختلفی از مخمل مانند مخمل کوبیده، مخمل طرح‌دار، مخمل کبریتی و… را فراهم کرده. از مخمل می‌توان محصولات زیبایی تولید کرد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

کاربرد‌های جذاب پارچه مخمل

از مخمل برای دوخت پوشاک، پرده، مبلمان و دکوراسیون منزل استفاده می‌شود. همان‌طور که اشاره کردیم، ترکیبات الیاف پارچه در کیفیت و هم‌چنین کاربرد آن نیز تاثیر می‌گذارد. سوال این است که با توجه به این تاثیرات، برای هرکاری بهتر است از چه مخملی استفاده کنیم؟ در ادامه به پاسخ این سوال، می‌پردازیم.

• دوخت پرده با مخمل

استفاده از مخمل با ترکیب پلی‌استر انتخاب خوبی برای دوخت پرده است. زیرا پلی‌استر پارچه را با دوام و مقاوم می‌کند. هم‌چنین استفاده از این نوع مخمل به علت وزن پارچه، به پرده ظاهری لوکس می‌بخشد و برای جلوگیری از سرما و نور آفتاب نیز گزینه مناسبی است. پس دوخت پارچه مخمل برای پرده، یکی از کاربردهای آن است.

• استفاده از مخمل در مبلمان و سرویس خواب

استفاده از مخمل در مبلمان و سرویس خواب
مخمل با ترکیبات پنبه یا پلی‌استر، پارچه‌ای با دوام برای ساخت کوسن، روکش مبلمان و سرویس خواب است. باید بدانید که این مخمل‌ها با این‌که دوام زیادی دارند، دارای پرز کوتاه‌تر و درخشندگی کمتری نسبت به دیگر مخمل‌ها هستند. با این حال می‌توانید از مخمل ابریشمی نیز برای این‌کار استفاده کنید تا ظاهری سلطنتی و درخشنده به وسایل شما ببخشد.

• استفاده از مخمل برای دوخت پوشاک

مخمل به علت ضخامت و بافت خاصی که دارد، مناسب برای دوخت لباس‌های زمستانی است. از این پارچه بیشتر برای دوخت لباس‌های زنانه استفاده می‌شود. برای تهیه لباس‌های مجلسی زنانه، مخمل تهیه شده از ابریشم و ریون گزینه مناسبی است. نرمی، لطافت و درخشندگی از ویژگی‌های جذاب پارچه مخمل است که باعث می‌شود لباس مجلسی خیره‌کننده‌ای داشته باشید.

• انتخاب مدل برای دوخت لباس با پارچه مخمل

برای دوخت لباس با این پارچه، سعی کنید مدل‌هایی را انتخاب کنید که نیاز به جا‌دکمه نداشته باشند. زیرا به راحتیِ پارچه‌های ساده دوخته نخواهند شد. هم‌چنین از انتخاب مدل‌های چسبان که دارای پنس‌های عریض هستند بپرهیزید؛ زیرا پنس‌ها در پارچه مخمل، راحت اتو نمی‌شوند.

 

نکاتی که باید برای برش پارچه مخمل بدانید

برای برش و دوخت پارچه مخمل، باید نکاتی را بدانید تا محصول نهایی شما دچار مشکل نشود. برای پارچه مخمل و درکل پارچه‌های پرزدار، بهتر است که پارچه از پشت تا شود. طبق عادت برای روی هم قرار دادن دو لبه ترکی پارچه، پارچه‌ را از رو تا نکنید. این‌کار باعث چروک پارچه و ناهمانگی پارچه زیر و رو می‌شود و پارچه سخت برش می‌خورد. روش دیگر این است که الگو‌ها را از یک لایه پارچه ببرید. در این حالت می‌توانید پارچه را از رو تا کنید و الگو را پشت آن قرار دهید. نکات زیر را به دقت مطالعه کنید، تا با خیال راحت آماده برای دوخت این پارچه جذاب و فاخر شوید.

• طرف خواب پارچه را مشخص کنید.

حتما در مورد راه خواب پارچه‌ها شنیده‌اید. برای پیدا کردن جهت خواب پارچه کافیست، دست خود را به آرامی روی آن بکشید. سطح نرمی را که حس می‌کنید پارچه تخت است جهت خواب پارچه و در جهت مخالف، پارچه دارای زبری است. هم‌چنین پارچه در جهت خواب خود براق‌تر و در جهت مخالف مات‌تر است.

• روش صحیح قرارگیری الگو برای دوخت پارچه مخمل

جهت الگو‌ها را با یک فلش به سمت پایین مشخص کنید. هنگام چیدمان الگو دقت کنید که جهت فلش‌ها با جهت خواب پارچه هماهنگ باشند. درصورتی که الگو‌هایتان را در سمتی اشتباه قرار دهید، لباس بدنما می‌شود و تکه‌های بریده شده، در لباس سایه می‌اندازند و تیره‌تر نشان می‌دهند.

• نحوه علامت‌گذاری الگو

از آنجایی که مخمل به آسانی لک می‌شود، بهتر است از صابون خیاطی استفاده نکنید. به جای آن می‌توانید کاربن را بین دولایه پارچه قرار داده و با رولت خیاطی رد الگو را روی پشت پارچه بندازید. الگو را با سنجاق‌های تیز و بلند رو پارچه فیکس کنید. هم‌چنین توجه داشته باشید که زاپاس دوخت خود را حداقل 1.5 سانت در نظر بگیرید.

 

 

• از قیچی مناسب استفاده کنید.

کیفیت قیچی خیاطی نیز برای برش بسیار مهم است. هرگز برای برش مخمل از قیچی‌های زیگزاگ استفاده نکنید؛ زیرا ریشه‌ریشه شدن پارچه را دو برابر می‌کند. همیشه از یک قیچی تیز و استاندارد استفاده کنید، تا پارچه به تمیزی برش داده شود و آسیب نبیند.

 

نکات مهم برای دوخت مخمل

هنگام دوخت پارچه مخمل به علت پرز، ضخامت و کشسانی آن، ممکن است لباس دارای چین‌خوردگی یا جابه‌جایی درز‌ها شود. برای جلوگیری از جابه‌جایی درز‌ها، قبل از دوخت پارچه را کوک بزنید یا از سنجاق‌های تیز برای نگهداری قطعات پارچه استفاده کنید. هم‌چنین برای این‌که درز‌ها روی هم سر نخورند، می‌توانید بین لایه‌های درز، از دستمال کاغذی یا کاغذ پوستی استفاده کنید. بعد انجام دوخت هم می‌توانید به راحتی آن‌ها را از پارچه جدا کنید. برای جلوگیری از مشکلات این چنینی، در ادامه می‌خواهیم شما را با روش درست انتخاب سوزن، نخ و تنظیم چرخ برای دوخت مخمل آشنا کنیم.

از سوزن مناسب برای دوخت مخمل استفاده کنید

سوزن مناسب دوخت مخمل بسته به ضخامت مخمل مورد استفادتان، می‌تواند ظریف یا ضخیم باشد. برای دوخت مخمل‌های نازک و کشی، بهتر است از سوزن‌ ژرسه‌دوزی استفاده کنید. برای دوخت پارچه‌هایی مثل مخمل کبریتی ضخیم، از سوزن‌های بزرگ استفاده کنید تا بر اثر ضخامت پارچه نشکند.

از نخ مناسب برای پارچه مخمل استفاده کنید.

باید بدانید که امکان شکافتن پارچه مخمل در پروسه دوخت وجود ندارد؛ زیرا رد و حفره آن باقی می‌ماند. انتخاب نخ مناسب تا حد زیادی از این اتفاق جلوگیری می‌کند. برای دوخت پارچه مخمل می‌توانید از نخ کتان یا ابریشم مرسریزه شده استفاده کنید. هم‌چنین می‌توانید برای کوک زدن نیز از نخ‌های لطیف و بدون آهار ابریشمی استفاده کنید. بهتر است نخ زیر و بالا یکی باشد، تا دوخت یکدست‌تری داشته باشید.

 

از تنظیمات درستی برای دوخت استفاده کنید

برای دوخت پارچه مخمل، باید از تنظیمات مخصوص چرخ خیاطی استفاده کنید. بهتر است کشش نخ خود را کمی شل بگیرید تا دوختتان انعطاف داشته باشد. البته کشش نخ نباید آن‌قدری شل باشد که از پرز پارچه رد نشود؛ بلکه باید در زمینه پارچه فرو رود. هم‌چنین هنگام دوخت، پدال را زیاد فشار ندهید تا دوخت به آرامی انجام شود.

آستر مناسب برای مخمل

اگر از مخمل برای دوخت لباس‌های مجلسی استفاده می‌کنید، بهترین آستر برای آن‌ها آستر پاناما است. آستر‌های آهاردار پرز مخمل را به سمت خود می‌کشند و باعث چروک پارچه می‌شوند.

روش صحیح اتوکشی پارچه مخمل

روش صحیح اتوی پارچه‌های مخمل، استفاده از حرارت غیر مستقیم و بخار اتو است. باید بدانید که اتو با حرارت مستقیم و از روی لباس، قاتل پارچه‌های مخمل است. یکی از روش‌ها این است که لباستان را به واسطه پارچه نم‌دار، از پشت اتو کنید. حتی می‌توانید اتو را با فاصله 1 تا 2 اینچی پارچه قرار دهید و اجازه دهید، بخار به سطح پارچه نفوذ کند. اما بهترین روش استفاده از میز اتوی مخصوص پارچه مخمل است، که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

تخته اتوی مخمل یا همان NEEDLE BOARD

این میز اتو سطحی پوشانده شده از سوزن‌های ریز دارد، که آن را مناسب برای اتوکشی پارچه‌های پرزدار می‌کند. سوزن‌ها داخل پرز مخمل فرو می‌روند و از تخت شدن و خوابیدن آن‌ها هنگام اتو، جلوگیری می‌کنند. کاری که باید بکنید این است که مخمل را از روی سطح پرزدار، روی میز قرار دهید و از پشت اتو کنید.

 

 

سخن آخر

در این مقاله تمامی نکات مربوط به دوخت پارچه مخمل را آموختیم. یادگیری تمام این نکات باعث می‌شود تا بتوانیم به درستی از این پارچه نفیس استفاده کنیم. امیدواریم توانسته باشیم در این راه به شما کمکی کرده باشیم. حال شما بگویید، قصد دارید پارچه مخملتان را برای دوخت چه لباسی بکار ببرید؟